Vlees.nl

MENUMENU
  • Recepten
  • Bereiden en bewaren
      • Bereidingsvideo's
      • Hygiëne
      • Invriezen & Ontdooien
      • Kooktechnieken
      • Kooktermen
      • Kopen & Bewaren
      • Maten & Temperaturen
      • Mini masterclasses
  • Over vlees
      • Algemeen over vlees
      • Bewerkt vlees
      • Bouwstoffen
      • Etiketten
      • Gezonde Voeding
      • Kalfsvlees
      • Kleur & Geur
      • Meat = Vlees
      • Pekelen & Marineren
      • Rijpen & Rusten
      • Rundvlees
      • Varkensvlees
      • Vetten & Smaak
      • Vleeswaren
      • Voedingswaarde
      • Werken met vlees
  • Achtergrond
    • Concepten & Trends

      • Biologisch
      • Dubbeldoelkoeien
      • Duurzaam
      • Gemak
      • Genieten
      • Gezond
      • Streekproduct
      Lees meer over concepten & trends

      Dierenwelzijn

      • Berengeur
      • Huisvesting
      • Ingrepen
      • Transport
      • Verzorging
      Lees meer over dierenwelzijn

      Diergezondheid

      • Andere dieren
      • Kalveren
      • Runderen
      • Varkens
      Lees meer over diergezondheid
    • Diervoer

      • Additieven
      • Grondstoffen
      • Soja
      • Termen
      Lees meer over diervoer

      Duurzaam Vee & Vlees

      • Duurzame Veehouderij
      • Duurzame Vleessector
      Lees meer over duurzaam vee & vlees

      Milieu & Techniek

      • Algemeen: inleiding
      • Biodiversiteit
      • Carbon Footprint
      • Dioxines
      • Eiwitbalans
      • Energie
      • Footprint water
      • GMO's
      • Klonen van dieren
      • Kweken van vlees
      • Samengesteld vlees
      • Stikstof
      Lees meer over milieu & techniek
    • Slacht & Verwerking

      • Etikettering
      • Kwaliteit & Controle
      • Slachtproces
      • Tracking & Tracing
      • Verdoven
      • Verwerking
      Lees meer over slacht & verwerking

      Vlees & Gezondheid

      • Antibiotica
      • Bewerkt vlees
      • Darmkanker
      • Diabetes
      • E-nummers
      • E.coli
      • Eiwit
      • Hart- en vaatziekten
      • Listeria
      • MRSA
      • Overgewicht
      • Salmonella
      • Toxoplasmose
      • Veiligheid
      • Vetten
      • Zout
      Lees meer over vlees & gezondheid
  • Actueel
  • Home
  • Over Vlees.nl
  • FAQ
  • Contact
Home / De thema’s / Milieu & Techniek /

Kweken van vlees

  • Milieu & Techniek
    • Algemeen: inleiding
    • Biodiversiteit
    • Carbon Footprint
    • Dioxines
    • Eiwitbalans
    • Energie
    • Footprint water
    • GMO’s
    • Klonen van dieren
    • Kweken van vlees
    • Samengesteld vlees
    • Stikstof

Onderzoekers doen pogingen om op kunstmatige wijze vlees te maken, zodat er geen gebruik gemaakt hoeft te worden van landbouwdieren.
Nederlandse wetenschappers lopen op dit gebied weliswaar voorop en er lopen veel initiatieven, maar er is geen echt zicht op de haalbaarheid om dergelijke vleesachtige producten op enige schaal te kunnen produceren. Bovendien is het van groot belang of markt en maatschappij het kweekvlees of de kunstmatig geproduceerde vleesproducten wel willen accepteren, kopen en nuttigen. Tenslotte spelen naast ethische vraagstukken de (hoge) kosten een rol.

Kweken van vlees

Kunstmatig gekweekt vlees heeft diverse benamingen: sommigen noemen het in-vitro vlees, diervrij vlees, nepvlees, namaakvlees of kweekvlees, wat hier zal worden gehanteerd.

Onderzoekers die kunstmatig vlees proberen te maken, doen dat door het (laten) vermeerderen van losse cellen. De wetenschappers maken gebruik maken van spiercellen, maar ook van embryonale stamcellen. Onder de juiste omstandigheden kunnen deze zich vermeerderen. Het resultaat is een soep van spiercellen. De vermeerderde cellen worden gescheiden van de gebruikte voeding, zodat een vlezige massa ontstaat. Op termijn is het denkbaar dat cellen mogelijk kunnen worden gekweekt op een soort afbreekbare structuur, zodat een eenvoudige vorm van materiaal met een vleesachtige structuur kan ontstaan. Momenteel lijkt het nog niet mogelijk een lapje vlees te laten ‘groeien’.

Echt vlees is complexer dan de huidige stand van zaken in het onderzoek naar kweekvlees. Vlees is meer dan een clustering van cellen. Het bestaat uit diverse soorten materiaal: spierweefsel, bindweefsel, vetten, verschillende eiwitsamenstellingen enzovoorts. Kunstmatig vlees vergt nog het nodige onderzoek voordat het als volwaardig voedingsmiddel op de markt kan worden gebracht. Het gaat bij kweekvlees bovendien naast de maatschappelijke acceptatie van het product ook om cruciale succesfactoren op de markt zoals de eetkwaliteit (bite, smaak en malsheid), de beleving en de variatie in producten en bereidingen.

Om kunstmatig gekweekte vleesproducten te kunnen laten groeien is voeding nodig. Hierbij denken onderzoekers onder meer aan algen. Die kunnen voeding leveren voor de cellen. In formele zin is het nieuwe product vlees, omdat het met vleescellen wordt gemaakt. Gezien de productie en de voedingsstof (algen) kan het eerder als plantaardig worden betiteld, vinden onderzoekers van Wageningen Universiteit en Research Centre (WUR).

Voor- en nadelen

Het kweken van weefsel is in de medische wetenschap al geruime tijd gaande en met redelijk succes. Een bekend voorbeeld is het maken van huidweefsel wat onder meer (tijdelijk) kan worden gebruikt bij brandwonden (totdat het wordt afgestoten). Ook de kweek van spierweefsels en nieren is op beperkte schaal mogelijk.

Voorstanders van kweekvlees wijzen erop dat er geen dieren meer nodig zijn voor het maken van vlees. Plantaardige grondstoffen zouden efficiënt kunnen worden omgezet in meer hoogwaardige eiwitten. Wetenschappers (WUR) stellen verder, dat voor dezelfde hoeveelheid voedsel substantieel minder land en water nodig zijn.

Een nadeel van (eventueel) kweekvlees is het gebruik van (embryonale) stamcellen. Een ander mogelijk bezwaar kan de kostprijs zijn. In het huidige stadium is sprake van zeer hoge kosten mede vanwege de speciale voedingsbodem die moet worden gebruikt. Om consumenten een betaalbaar (en geaccepteerd) product te kunnen leveren, dient goedkopere grondstof gevonden te worden. Tenslotte is het zeer de vraag of de eetkwaliteit (de bite & het mondgevoel), smakelijkheid, variatie en diversiteit van vlees ooit kan worden bereikt met een kunstmatig product.

Voedselveiligheid

Bij het maken van kweekvlees wordt (in principe) geen gebruik gemaakt van dieren, zodat er geen vraagstukken zijn rond het beheersen van dierziektes. Bovendien zou de kans op die dierziektes, die overdraagbaar zijn op mensen kunnen verminderen. Daar staat tegenover dat het kweken van vleesweefsel plaats zou vindt onder omstandigheden, waar ziekmakende organismen in de regel ook goed gedijen. Dus dienen zeer hoge kwaliteitseisen te worden gesteld aan een (steriele) productieomgeving en garanties voor de voedselveiligheid.

Ethische aspecten

In Nederland (binnen de WUR) vindt discussie plaats over de ethische aspecten rond kweekvlees. Enerzijds wordt als voordeel gezien dat geen dieren worden gebruikt, weinig land en energie nodig is en er geen mest wordt geproduceerd. Anderzijds wordt gewezen op het omstreden gebruik van levende (stam)cellen en het inzetten van een geheel nieuwe technologieën bij de voedselproductie en dus de acceptatie.

Stand van zaken

Al in de jaren ‘50 opperde de Nederlander Willem van Eelen het idee om kunstmatig vlees te maken. Het concept van stamcellen en in-vitro weefselkweek was echter nog niet ontwikkeld. Pas in 1999 werd het concept gepatenteerd. In 2004 is een samenwerking gestart tussen de universiteiten van Eindhoven, Amsterdam en Utrecht, in combinatie met private ondernemingen uit de vleessector.

De Universiteit van Utrecht (UvU) doet samen met de WUR onderzoek naar in-vitro vlees. Nederland loopt voorop, maar ook in andere landen (Noorwegen, Duitsland, Israel en de VS) wordt gekeken naar mogelijkheden om kunstmatig vleescellen te kweken. Momenteel moeten nog tal van moeilijkheden worden overwonnen, zoals de juiste aansturing van de stam- of spiercellen. Vanwege de forse ontwikkelkosten is het volgens de onderzoekers essentieel dat de overheid bijdraagt. Voor het bedrijfsleven zijn de kosten en baten erg hoog en te onzeker om het risico te dragen.

Ontwikkelingen

Om de productie van kweekvlees op enige schaal rijp te kunnen maken voor de praktijk, is nog veel basaal onderzoek nodig, met aanzienlijke investeringen. Zo is onderzoek nodig om een manier te vinden om spiercellen in de gewenste ‘richting’ te laten groeien. Bovendien moet worden gezocht naar methoden om voldoende stamcellen te krijgen en te kunnen vermeerderen. Daarbij is het van groot belang om te kijken hoeveel energie deze productiewijze kost om daadwerkelijk duurzamer te kunnen zijn. Recente onderzoeken stellen dat ter discussie, omdat er immers ook veel energie nodig is om het gehele kweekproces op grote schaal uit te rollen.
Als al die stappen zijn genomen – en productie op redelijke schaal kan plaatsvinden – hangt het nog altijd van de consumentenacceptatie af of kunstmatig vlees ook als lekker wordt ervaren en kan concurreren met het huidige, zeer gevarieerde aanbod aan vleessoorten en vleesproducten en in de markt dus enigszins succesvol kan zijn.

Links

Wel / niet /vlees /kweekvlees, Wageningen Universiteit, 2013

Onderzoek beleving kweekvlees, Flyecather Maastricht

Focus Wetenschap (2010), Youtube, in gesprek met prof. Post

Artikel Scientas, over al dan niet duurzamer zijn van kweekmethode

Over de klimaat-impact van het kweken van vlees

Altijd de laatste tips & tricks, feiten en nieuws over vlees ontvangen?
Schrijf je dan snel in!

Je ontvangt ongeveer eens per maand een mail van ons.
Nieuwsbrief

Altijd de laatste tips & tricks, feiten en nieuws over vlees ontvangen? Schrijf je dan snel in!

Je ontvangt ongeveer eens per maand een mail van ons.

vlees

Veelgestelde vragen

  • Mag vlees in de winkel met een THT-datum van diezelfde dag of de volgende nog worden verkocht?
  • Hoeveel kilo vlees komt er van een varken?
  • Is het mogelijk om paardenstaartsoep te maken?
  • Wat is een ligboxstal?
Vragen over vlees

Hot Topics

  • Bereidingsvideo’s
  • Mini masterclasses
  • Kooktechnieken
  • Invriezen & Ontdooien
  • Kooktermen
  • Kopen & Bewaren
  • Maten & Temperaturen
  • Vleesrecepten
  • Hygiëne

Vlees

Varkensvlees Varkensvlees Rundvlees Rundvlees Kalfsvlees Kalfsvlees Ander vlees Ander vlees Thema's rond vlees Thema's rond vlees

Nieuws

do 14 jul

Zien eten doet eten

Wie grotere porties op zijn bord krijgt en zich bovendien omringt weet door grote eters, zal onbewust meer tot zich nemen dan wanneer die factoren er niet zijn. Dat blijkt uit

  • Disclaimer
  • Privacy
  • Pers
  • Voorwaarden
  • Sitemap
  • Cookie beleid
  • Social media richtlijnen
Beheer cookie toestemming
Wij gebruiken cookies om onze website en onze service te optimaliseren.
Functionele cookies Altijd actief
De technische opslag of toegang is strikt noodzakelijk voor het legitieme doel het gebruik mogelijk te maken van een specifieke dienst waarom de abonnee of gebruiker uitdrukkelijk heeft gevraagd, of met als enig doel de uitvoering van de transmissie van een communicatie over een elektronisch communicatienetwerk.
Preferences
De technische opslag of toegang is noodzakelijk voor het legitieme doel voorkeuren op te slaan die niet door de abonnee of gebruiker zijn aangevraagd.
Statistieken
De technische opslag of toegang die uitsluitend voor statistische doeleinden wordt gebruikt. De technische opslag of toegang die uitsluitend wordt gebruikt voor anonieme statistische doeleinden. Zonder dagvaarding, vrijwillige naleving door uw Internet Service Provider, of aanvullende gegevens van een derde partij, kan informatie die alleen voor dit doel wordt opgeslagen of opgehaald gewoonlijk niet worden gebruikt om je te identificeren.
Marketing
De technische opslag of toegang is nodig om gebruikersprofielen op te stellen voor het verzenden van reclame, of om de gebruiker op een website of over verschillende websites te volgen voor soortgelijke marketingdoeleinden.
Beheer opties Beheer diensten Beheer leveranciers Lees meer over deze doeleinden
Bekijk voorkeuren
{title} {title} {title}