Bij de boer: Rundvlees

Rundveehouderij

De Nederlandse rundveestapel is gericht op de productie van melk. Stiertjes worden aangehouden voor de fokkerij of gaan naar de kalfsvleessector. De koe in de wei is een Nederlands plaatje. Mede door milieuregels kunnen dieren echter niet altijd buiten zijn. Stallen voor melkvee voldoen aan eisen, zoals stroeve vloeren en een ligbed, ze zijn ruim en hebben een goede temperatuur.

De Nederlandse rundveehouderij zit op een hoog niveau dankzij veel onderzoek en investeringen in techniek, gericht op de gezondheid van mens en dier en het optimaliseren van het welzijn. Begin jaren 90 heeft de Nederlandse (melk)veehouderij als eerste ter wereld een eigen kwaliteitssysteem ontwikkeld met regels voor huisvesting, voer, diergezondheid, transport en traceerbaarheid. Nederland was het eerste land dat voor vrijwel 100% ging werken volgens een kwaliteitssysteem voor de hele keten.

Melkvee- en andere rundveehouders werken op basis van Europese regels, Nederlandse wetgeving, kwaliteitssystemen als IKB, eisen van slachterijen, aanvullende eisen van afnemers zoals supermarkten. Ze voldoen aan een scala van eisen van de markt en de maatschappij.

Gezondheid

De overheid heeft de regels rond de diergezondheid en dierziektebestrijding vastgelegd in de Gezondheids- en Welzijnswet voor Dieren. De eisen gelden voor de hygiëne, gezondheid, veiligheid, welzijn, milieu en transport van dieren. Daarnaast liggen aanvullende afspraken vast in de kwaliteitssystemen.

Alle runderen in Nederland zijn opgenomen in het I&R-systeem (Identificatie & Registratie). Hierin is na te gaan op welk bedrijf een dier is opgegroeid. Om te helpen voorkomen dat runderen ziek worden, houden rundveehouders, leveranciers, afnemers en transporteurs van runderen zich aan hygiënemaatregelen, zoals het voorkomen dat bezoekers ziektes meebrengen naar het bedrijf.

Dierhouderijen staan onder begeleiding van een (GVP erkende dierenarts. De arts bezoekt het bedrijf en bekijkt de gezondheid van de dieren. Zieke dieren worden behandeld. Het gebruik van geneesmiddelen (zoals antibiotica) wordt geregistreerd, zodat wachttijden – voor de slacht – in acht kunnen worden genomen. Runderen hebben dus een eigen medisch dossier.

Voer

Goed voer is essentieel voor gezonde dieren. In elke levensfase krijgt een melkkoe of vleesstier voer naar behoefte. Verder hebben de runderen vrij toegang tot water. Rundveehouders verstrekken ruwvoer, zoals gras, (snij)maïs en krachtvoer met vitamines en vetten.

Runderen krijgen (rest)producten uit de voedingsmiddelenindustrie, zoals pulp van bieten, aardappelbijproducten en bierborstel. De rundveehouderij draagt zo bij aan het duurzaam verwerken van producten die mensen niet meer kunnen of willen eten.

Leveranciers van rundveevoeders hebben een erkenning nodig voor Good Manufacturing Practice (GMP-International). Deze is gebaseerd op ISO-9001 en voldoet aan de eisen van het HACCP-kwaliteitssysteem. Voor het verwerken van diergeneesmiddelen in voer is een erkenning nodig en een bewijs van een dierenarts. Antibiotische middelen en diermeel mogen niet in rundveevoer zijn verwerkt.

Welzijn

De uitkomst van (veel) discussies tussen overheid, maatschappelijke organisaties en de bedrijfstak zijn neergelegd in wet- en regelgeving. Ook in kwaliteitsregelingen staan eisen voor het welzijn van runderen. Vrijwel alle Nederlandse melkkoeien en vleesstieren vallen onder één van deze regelingen.

Nederlandse melkvee- en rundveehouders besteden veel aandacht aan het welzijn van de dieren. Wat betreft voorzieningen en zorg voor het vee hoort Nederland tot de absolute koplopers in de wereld.

Tenslotte is in de Gezondheids- en Welzijnswet voor Dieren opgenomen, dat ingrepen verboden zijn. Een uitzondering geldt voor ingrepen die nodig zijn voor de gezondheid of het welzijn van het dier. Ook op dit laatste punt loopt Nederland voorop.

Transport

De Nederlandse rundveehouderij kent veel soorten runderen en veel soorten rundvlees. In de ketens werken allerlei partijen samen om vraag en aanbod bij elkaar te brengen, zodat er relatief k veel vervoersbewegingen zijn.

Goed diertransport is belangrijk voor de kwaliteit, de gezondheid en het welzijn van het dier. Veewagens  voldoen aan wettelijke eisen, waarop de Nederlandse Voedsel en Waren Autoriteit (VWA) controleert.

De eisen voor het diertransport zijn op Europees niveau vastgelegd. Het zijn eisen op het gebied van de (maximale) afstanden, rijtijden en het aantal dieren in een wagen. Het is verboden om rustgevende middelen (tranquillizers) te gebruiken. De chauffeur moet zijn opgeleid.

De vloer van een wagen is ruw en voorzien van strooisel. De wagen heeft regelbare ventilatieopeningen om de temperatuur optimaal te houden. De reistijd wordt zoveel mogelijk beperkt. Als de runderen zijn afgeleverd, worden de veewagens gereinigd en ontsmet.

De rundveehouder vertelt…

Een rundveehouder vertelt over zijn melkveestal, waar hij ontzettend trots op is. Een stal met maximale dierenwelzijn, die voldoet aan de hoogste eisen. Er ligt een emissiearme vloer in de stal, waardoor er minder ammoniakuitstoot is. In de zomer staan de koeien lekker buiten, zodat ze gezond hun eigen gang kunnen gaan. De rundveehouder vertelt dat hij er trots op is om boer te zijn in Nederland en het ook leuk vindt om het boer zijn zo goed mogelijk uit te voeren. Af en toe komen er scholen langs, zodat de leerlingen kunnen zien hoe het dagelijks leven op een rundveehouderij werkt. #trotsopdeboer #waarbeniktrotsop.