Vitamines in vlees

Vitamines zijn belangrijk voor onze gezondheid. Ze helpen bijvoorbeeld bij onze ontwikkeling, houden ons immuunsysteem sterk en zorgen dat we genoeg energie hebben. In vlees zitten vitamines die ons lichaam nodig heeft, zoals vitamine B12.

Facts & Figures

In het kort – Dit zijn vitamines

Vitamines zijn voedingsstoffen die in kleine hoeveelheden in ons voedsel aanwezig zijn. Vitamines zijn nodig om gezond te blijven en voor een gezonde groei en ontwikkeling van ons lichaam.  Het lichaam maakt zelf geen -of onvoldoende- vitamines aan. Daarom moeten we ze via voeding binnenkrijgen. Vitamines komen van nature voor in verschillende voedingsmiddelen. Ook vlees bevat een breed palet aan vitamines. Vitamines zijn erg belangrijk voor de gezondheid.  

Vitamines

Vitamines zijn dus essentiële voedingsstoffen die het lichaam nodig heeft voor een goede gezondheid. Ze versterken allerlei functies in ons lichaam, zoals het immuunsysteem en weerstand tegen ziektes, spierkracht en sterke botten en tanden. Ook het gezond houden van allerlei lichaamsfuncties hoort bij het takenpakket van vitamines: niet alleen van de huid en ogen, maar ook de hartspier, ons zenuwstelsel en onze hersenen hebben vitamines nodig om goed te functioneren.

Er zijn in totaal 13 verschillende soorten vitamines. Ze kunnen worden onderverdeeld in twee categorieën:

1. Wateroplosbare vitamines, zoals vitamine C en verschillende B-vitamines, lossen op in water en worden niet opgeslagen in het lichaam. Dit betekent dat je ze regelmatig via je voeding moet binnenkrijgen. Er zijn 9 soorten wateroplosbare vitamines. 
2. Vetoplosbare vitamines A, D, E en K, zijn oplosbaar in vetten. Deze kunnen in het lichaam worden opgeslagen en over een langere periode worden gebruikt.

Enkele vitamines kan het lichaam zelf produceren, zoals vitamine D, die onder invloed van zonlicht in de huid wordt aangemaakt. Ook kleine hoeveelheden vitamine K en B3 kan je lichaam zelf aanmaken.

Gezond blijven

Voor elke vitamine heeft de Gezondheidsraad een Algemene Dagelijkse Hoeveelheid bepaald. Als je gezond en gevarieerd eet, en gebruik maakt van verse en natuurlijke ingrediënten, krijg je voldoende vitamines binnen en voorkom je een tekort of overschot van bepaalde vitamines. 

Een tekort aan vitamines kan leiden tot verschillende gezondheidsproblemen. Omdat de werking van niet alle vitamines hetzelfde is, variëren ook de gezondheidsproblemen die op kunnen treden bij een vitaminetekort. Een gebrek aan vitamine C kan bijvoorbeeld een lage weerstand veroorzaken, terwijl een tekort aan vitamine D kan leiden tot zwakke botten en spierproblemen. Ook een overschot van vitamines kan overigens schadelijk zijn. Van bijvoorbeeld vitamine A, B3 en B6 is er niet alleen een aanbevolen dagelijkse hoeveelheid, maar ook een maximale dosering vastgesteld.

Bronnen van vitamines

Vitamines kunnen we binnenkrijgen via onze voeding of via supplementen (natuurlijk of synthetisch).

1. Via voeding: met een gebalanceerd, gezond en gevarieerd eetpatroon dat bestaat uit verse producten, krijg je genoeg vitamines binnen.
2. Via supplementen: veel mensen gebruiken vitaminesupplementen om een vitaminegebrek te voorkomen. Natuurlijke vitaminesupplementen worden uit planten of dierlijke bronnen gehaald. Synthetische vitamines worden in laboratoria geproduceerd. Vitaminesupplementen worden ook gebruikt als toevoeging in (bewerkte) voedingsproducten.   

Vitaminesupplementen zijn chemisch identiek aan de vitamines uit voeding, maar toch werken ze soms anders voor de opname in het lichaam. Vitamines in een voedingsmiddel, staan namelijk niet op zichzelf. Een voedingsmiddel bevat een scala van vitamines, mineralen en andere voedingsstoffen, die elkaar versterken en de opname door het lichaam effectiever maken. Bovendien is het met een gezond eetpatroon bijna onmogelijk om een ongezond overschot binnen te krijgen van vitamines. Het heeft dan ook de voorkeur om via gezonde voeding vitamines binnen te krijgen, en liever niet in de kunstmatige vorm.

Vitamines in Vlees

Vitamines in vlees ontstaan door de stofwisseling van dieren. Dieren nemen vitamines op uit hun voeding, en deze vitamines worden opgeslagen in hun weefsels. Wanneer we vlees eten, krijgen we deze opgeslagen vitamines binnen. Vlees is daarmee een belangrijke natuurlijke bron van veel verschillende vitamines, met elk een specifieke functie:

1. Vitamine A: Vlees, vooral lever, bevat vitamine A, wat essentieel is voor een gezonde huid, ogen en het immuunsysteem. Vitamine A behoort ook tot de antioxidanten. 
2. Vitamine B1 (thiamine): Varkensvlees en rundvlees leveren vitamine B1, wat cruciaal is voor een goede werking van het zenuwstelsel en de energiestofwisseling.
3. Vitamine B2 (riboflavine): Vlees en vleeswaren bevatten vitamine B2. Deze vitamine is onmisbaar voor de energievoorziening van het lichaam. Het speelt namelijk een belangrijke rol bij het vrijmaken van energie voor je lichaam uit koolhydraten, eiwitten en vetten.
4. Vitamine B3 (Niacine): Vlees, vooral lever, rundvlees en gehakt, bevat vitamine B3. Dit is belangrijk voor je energie-opname, het gezond houden van de huid en een goede werking van je zenuwstelsel en hersenen.
5. Vitamine B5 (Pathotheenzuur): Rundvlees en lever zijn rijk aan vitamine B5, belangrijk voor de aanmaak van rode bloedcellen en een goede hormoonhuishouding.
6. Vitamine B6: Varkensvlees, rundvlees en orgaanvlees zijn een uitstekende bron van vitamine B6, wat helpt bij de vorming van rode bloedcellen en het onderhouden van een gezond immuunsysteem.
7. Vitamine B11 (Foliumzuur): Vooral lever is rijk aan vitamine B11. Deze vitamine is belangrijk voor de aanmaak van witte en rode bloedcellen. 
8. Vitamine B12: Vlees bevat vitamine B12, onmisbaar voor de vorming van rode bloedcellen en het goed functioneren van het zenuwstelsel. Deze vitamine vind je alleen in dierlijke producten, en is minder goed opneembaar voor je lichaam als het niet uit een natuurlijke bron komt.
9. Vitamine D: Varkensvlees, rundvlees en orgaanvlees bevat vitamine D. Vitamine D maakt het lichaam zelf aan op basis van zonlicht, maar hieraan ontstaat gemakkelijk een tekort, zeker tijdens de donkere wintermaanden. Vlees biedt dan een goede aanvulling van deze vitamine, belangrijk voor sterke botten en het immuunsysteem. 
10. Vitamine K: Rundvlees, varkensvlees en orgaanvlees bevatten vitamine K. Deze vitamine speelt een rol in de bloedstolling en de gezondheid van botten.

Wet- en regelgeving over vitamines in vlees

De Gezondheidsraad, een onafhankelijk wetenschappelijk adviesorgaan, heeft richtlijnen opgesteld voor de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid vitamines in het dieet. Deze richtlijnen dienen als leidraad voor gezondheidsprofessionals en consumenten om ervoor te zorgen dat mensen voldoende essentiële voedingsstoffen binnen krijgen en er geen gebreksziektes ontstaan. Voor sommige vitamines bestaat er ook een maximale dagelijkse dosering, om schadelijke overschotten te voorkomen.

Door de NVWA is vastgelegd aan welke regels verpakkingen en gezondheidsclaims (‘rijk aan…’ of ‘bron van…’) moeten voldoen om consumenten goed te informeren over vitamines. 

Meer weten over vlees en gezondheid?

Lees meer over:

• Vetten in vlees
• Eiwit in vlees

Bronnen

• Informatiecentrum Voedingssupplementen & Gezondheid – Wat is een vitamine
• Gezondheidsplein – Welke soorten vitamines bestaan er? 
• Springer Nature – BSL – Voedingsstoornissen en deficiëntieziekten
• Voedingscentrum – Vitamines 
• Voedingscentrum – Is te veel vitamines slikken schadelijk
• Consumentenbond – Synthetische vitaminepillen
• NEVO online – RIVM – Voedingswaarde vlees 
• WUR – Dossier: Vleesconsumptie
• Intechopen – Nutritional Composition of Meat 
• Gezondheidsraad – Voedingsnormen voor vitamines en mineralen voor volwassenen
• Gezondheidsraad – Aanvaardbare bovengrenzen voor vitamines en mineralen
• ScienceDirect – Supplemental Vitamins and Minerals for CVD Prevention and Treatment
• HAN – wat is wijsheid: vitamines uit pillen, via een infuus of uit voeding?
• NVWA – Handboek Voedings- en gezondheidsclaims
• Overheid – Warenwet