Zijn voedingsadviezen over de houdbaarheidsdatum?

Veel voedingsadviezen zijn nogal verwarrend of ronduit ongeloofwaardig, zeker als ze betrekking hebben op een individueel voedingsmiddel (zoals vlees, red.).
Adviezen zijn immers vaak gebaseerd op epidemiologisch onderzoek en volgens de invloedrijke arts-epidemioloog John Ioannidis kan dat vooral de prullenbak in, zo schrijft wetenschapsjournalist Michiel Löwik in VORK.

Eet elke dag twaalf hazelnoten en je leeft twaalf jaar langer…, drie koppen koffie mag ook…, en met een mandarijn per dag leef je nog eens vijf jaar langer…; en van hazelnoten worden kinderen intelligenter… Zo zijn er meer, veel meer, en allemaal niet juist, maar veelal wel gebaseerd op epidemiologisch onderzoek.
Het probleem is, zo zegt John Ioannidis, dat men (het publiek) geen onderscheid weet te maken tussen correlatie en causaliteit, tussen een veronderstelde statistische samenhang en werkelijke (fysieke) oorzaak-gevolg verbanden.

Zeker bij voedingsonderzoeken liggen misvattingen op de loer, omdat onderzoeken vaak zijn gebaseerd op gegevens die mensen zelf – via vragenlijsten – hebben gerapporteerd. Daarbij zijn mensen in de regel niet nauwkeurig, geven vaak onderschattingen van hun (werkelijke) consumptie en geven zeker ook veel sociaal wenselijke (politiek correcte) antwoorden.
Bovendien: voedingsmiddelen bevatten nou eenmaal een niet te tellen hoeveelheid aan verschillende stoffen die dagelijks in andere combinaties het lichaam binnen komen.

Gezien de problemen bij het (daadwerkelijk) kunnen aantonen van een oorzakelijk verband tussen voeding en gezondheid, kun je je afvragen van de waarde is van de Richtlijnen Goede Voeding en de Schijf van Vijf, zo schrijft Löwik. Er moeten meer cohort- en klinisch studies (met gemeten feiten) beschikbaar komen om tot goede adviezen te kunnen komen.
Verder zijn de voedingsepidemiologen aan zet om van de onderzoeksresultaten op het gebied van voeding een consistent verhaal te maken. Tot die tijd past het instellingen om – met oog op de geloofwaardigheid – de nodige terughoudendheid te betrachten om de voedingswetenschap niet verder te beschadigen.

Bron: VORK, prikken in de voedselketen. Het gehele artikel van Michiel Löwik staat (niet online, maar) in het magazine.

PS.
In de zijlijn van het artikel staat nog een opmerkelijke passage over informatie uit vragenlijsten, die hebben geleid tot de zogeheten Voedselconsumptiepeiling (2007-2010).
Wageningse onderzoekers hebben hierover becijferd, dat de gemiddelde energie-inname van mensen met overgewicht van 14 jaar en ouder zo laag zou zijn, dat dat fysiek alleen maar mogelijk is als al deze mensen alleen maar de hele dag rustig in bed zouden blijven liggen. Dit duidt op ‘onderrapportage’, zo constateren de onderzoekers droogjes….