Onmiskenbaar verbonden aan de Brabantse volkscultuur van worstenbroodjes bakken, is de jaarlijkse wedstrijd ‘Lekkerste Brabantse worstenbroodje’. Voor Brabantse worstenbroodbakkers is dit belangrijk. De winnaar staat een jaar lang in de belangstelling, niet alleen in eigen dorp of provincie, maar vanuit het hele land. De wedstrijd wordt dit jaar voor de 27e keer gehouden. Er doen veel professionals mee (bakkers & slagers), maar ook de thuisbakker kan meedoen, net als studenten VMBO en MBO! De inschrijving sluit op 12 februari 2024.
Het Brabantse worstenbroodje is één van de meest bekende (en geliefde) streekgerechten. Het wordt wel met een saucijzenbroodje vergeleken, maar die vlieger gaat niet op. Een saucijzenbroodje bestaat uit bladerdeeg met een worstje. Een worstenbroodje is gemaakt van van witbrood-deeg en gehakt. Veel Brabantse bakkers houden hun precieze recept liever geheim.
25 miljoen worstenbroodjes
Dat Brabanders hun worstenbroodjes koesteren, blijkt wel uit de hoeveelheden verkochte worstenbroodjes. Jaarlijks gaan er maar liefst 25 miljoen stuks over de toonbank. Dit is heel veel en vooral als men beseft, dat het worstenbroodje in de rest van Nederland amper gegeten wordt. Met een inwonersaantal van 2,5 miljoen inwoners, houdt dit dus in, dat iedere Brabander gemiddeld zo’n 10 worstenbroodjes per jaar eet. Naast vrijwel alle Brabantse bakkers, zijn er ook amateurbakkers die worstenbroodjes bakken. Deze bakkers doen er goed aan hun zaken goed te regelen, zoals een hygiënecode opstellen en verzekeringen goed regelen, zoals opstal- en inboedelverzekering vergelijken. Gezien er in bakkerijen tal van dure apparaten staan. Draait een bakkerij op worstenbroodjes, dan wil deze de spullen goed houden.
Zelf worstenbroodjes maken
Een recept van (c) Laura’s Bakery.
Immaterieel Erfgoed
Het Kenniscentrum Immaterieel Erfgoed Nederland heeft het Brabantse worstenbroodje in 2016 op de lijst voor immaterieel erfgoed geplaatst. Dit centrum is onderdeel van het Openluchtmuseum en zet zich in voor de Nederlandse volkscultuur als immaterieel erfgoed. Het is daarom gelinkt aan de UNESCO, vanwege de internationale Bescherming van het Immaterieel Cultureel Erfgoed. Dankzij het Kenniscentrum is het worstenbroodje (in 2016) op de lijst is geplaatst.
Zoals veel streekproducten, zijn ook worstenbroodjes ontstaan uit het houdbaar willen houden van etenswaren. Koelkasten en vriezers bestonden niet, dus bedacht men om het varkensvlees tot gehakt te malen, deze in brooddeeg te wikkelen en af te bakken. In de loop der jaren ontstond in Brabant een traditie dat worstenbroodjes na de kerstnachtmis en tijdens carnaval werden gegeten.
Lekkerste worstenbroodje van 2024
De finale-prijsuitreiking is op op woensdag 17 april 2024 in Breda.